DOMINO MATEMATYCZNE UŁAMKI KL. V

Video - film demonstracyjny (kliknij)

Zasada domina jest bardzo prosta, dlatego domino chętnie jest wykorzystywane jako pomoc dydaktyczna.
Pomysł zastąpienia punktów, czyli oczek na kamieniach przez inne znaki rozpoznawcze jest prawdopodobnie tak stary jak klasyczna wersja domina. Gra ta była znana już starożytnym Grekom, Hebrajczykom i Chińczykom. W Europie królowała w połowie XVIII wieku.

Nasza propozycja dotyczy matematyki. Zasada jest taka sama, jak w grze domino z tą różnicą, że taka sama liczba oczek na pasujących kostkach została zastąpiona odpowiednimi parami.

Zestaw składa się z dwóch kompletów dwustronnych. Na jednej stronie każdego z kompletów (strona niebieska i zielona) zapisany jest ułamek, do którego uczniowie starają się dobrać rysunek interpretujący graficznie ten ułamek jako zamalowaną część figury (całości). Na drugiej stronie pierwszego kompletu (strona czarna) parami są - ułamek niewłaściwy i liczba mieszana o tej samej wartości; natomiast parę na drugim komplecie (strona czerwona) stanowi ułamek zwykły i jego rozwinięcie dziesiętne. Układanie każdego z kompletów możemy rozpocząć od dowolnej kostki. Wykorzystując wszystkie elementy doprowadzamy do "zamknięcia" łańcucha domina.

Gry te mogą być wykorzystywane jako forma uatrakcyjnienia lekcji wprowadzających poszczególne zagadnienia, jak też mogą być sposobem sprawdzenia wiadomości i umiejętności poszczególnych uczniów.

Przykłady wykorzystania

• Rozdając każdy z zestawów indywidualnie uczniom i prosząc o samodzielne ułożenie elementów domina, w prosty sposób wykorzystujemy je jako formę sprawdzianu wiadomości i umiejętności uczniów.
• W trakcie lekcji wykorzystywać będziemy niebieską i zieloną stronę zestawów - (ułamek i jego interpretacja graficzna). W grze biorą udział zespoły 4-osobowe, które dzielimy na dwie pary. Każda para otrzymuje jeden z dwóch zestawów i rozpoczyna grę rozkładając wszystkie części domina na stole w ten sposób, by tekst umieszczony na kostkach był widoczny. Każda para stara się jak najprędzej ułożyć swój komplet. Następnie pary nawzajem sprawdzają poprawność ułożenia kostek. Wygrywa para, która bezbłędnie i w jak najkrótszym czasie ułoży domino.
• Tym razem możemy wykorzystać dowolną stronę zestawów, w zależności od realizowanego tematu lekcji. Grę rozgrywamy w zespołach kilkuosobowych rozkładając wszystkie części domina na stole, w ten sposób, by treść umieszczona na nich była widoczna dla wszystkich uczestników. Osoba rozgrywająca wybiera jedną z kostek i rozpoczyna układanie łańcucha domina. Następnie zgodnie z kierunkiem ruchu wskazówek zegara, dokładają kostki kolejni gracze tak, aby do boku jednego elementu dołożyć bok z odpowiednią parą. Za każdy prawidłowo wyłożony element gracz otrzymuje dwa punkty. Jeżeli nie dostrzeże części domina pasującego, może poprosić o pomoc kolegów. Wówczas osoba, która mu pomogła, uzyskuje jeden punkt. Gra zostaje zakończona w momencie wyłożenia ostatniego elementu. Wygrywa osoba, która uzyska największą liczbę punków.
• Każdy z kompletów domina możemy rozdać jako zadanie indywidualnie uczniom, którzy wcześniej skończyli rozwiązywanie jakiegoś problemu i wyraźnie się nudzą.

Środek dydaktyczny zalecany do użytku szkolnego przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania, wpisany do wykazu środków dydaktycznych przeznaczonych do kształcenia ogólnego, do nauczania matematyki na poziomie szkoły podstawowej, na podstawie recenzji rzeczoznawców:

• mgr H. Lewackiej,
• mgr A. Zalewskiej.

Nr zalecenia 1372/2002